ΦΙΣΤΙΚΙΑ
Προσαρμογή σε ποικιλία εδαφών. Συνήθως όμως προτιμά βαθιά, ελαφρά ή ξηρά και αμμοπηλώδη εδάφη με υψηλή περιεκτικότητα σε CaCO3. Δεν ανέχεται τα υγρά βαριά εδάφη και γενικά εκείνα που δεν αποστραγγίζονται καλά. Ανέχεται τα ελαφρώς όξινα, αλκαλικά ή αλατούχα εδάφη. Νόστιμα φιστίκια παράγονται σε εδάφη στραγγερά, ασβεστώδη και με μέση σύσταση.
Πότισμα Παροχή νερού κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αυξάνει την παραγωγή.
Έλλειψη υγρασίας προκαλεί μια εντονότερη εκδήλωση παρενιαυτοφορίας.
Μεγαλύτερες ανάγκες νερού παρατηρείται κατά το γέμισμα των καρπών (Ιούνιο-Αύγουστο).
Περίσσεια νερού προκαλεί μια υπερβολική αύξηση δένδρου και μια αρνητική επίδραση στο άνοιγμα καρπών.Αποφυγή χρήσης κακής ποιότητας νερού γιατί μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα.
Σύστημα ποτίσματος: στάγδην. Δεν θα πρέπει να διαβρέχεται ο κορμός (κίνδυνος από φυτόφθορες)
Λίπανση
Ν=2.5 - 2.9, Ρ= 0.14 - 0.17, Κ=1 - 2, Ca=1.3 - 4, Mg=0.6 - 1.2, Na= 0.002 - 0.007, Cl=0.1 - 0.3, Mn=30 - 80ppm, B=55 - 230, Zn=7 - 14ppm
Tροφοπενία Ρ και Κ: μείωση της παραγωγής, προσβολή από το βερτισίλλιο
Οργανική λίπανση: η κοπριά (1 - 2 t/στρμ. Κάθε 1 - 2 χρόνια). Όταν υπάρχει έλλειψη κοπριάς: εφαρμόζεται μια χλωρή λίπανση (κουκιά, βίκος κ.α.)
ΚΑΡΥΔΙΑ
Βαθύ με αμμοπηλώδη σύσταση, καλά αποστραγγιζόμενο, αρδευόμενο και πλούσιο σε οργανική ουσία. Ανέχεται ευρέα pH (5-8) και είναι ευαίσθητη σε αυξημένες συγκεντρώσεις Na, Cl, B.
Δροσερές παραποτάμιες, πρόποδες λόφων και παραθαλάσσιες περιοχές είναι οι πιο κατάλληλες.
Πότισμα
Ανάγκες ποτίσματος: Ιούνιο- Οκτώβριο
Έλλειψη χειμερινών βροχοπτώσεων: πότισμα κατά τα τέλη χειμώνα για ανοιξιάτική βλάστηση.
Έλλειψη νερού: μεγάλο ποσοστό μικρών καρυδιών.Παρατεταμένη έλλειψη: συρρίκνωση και μαύρισμα ψίχας.
Λίπανση
Πολύ απαιτητική σε Ν.
Κοπριά: εφαρμόζεται νωρίς την άνοιξη μόνο.
Παροχή Ν: τέλη Φεβρ.(2/3) και αμέσως μετά την καρπόδεση (1/3). Κ, Ρ: τέλη φθινοπώρου-αρχές Χειμώνα.
ΚΑΣΤΑΝΙΑ
Αμμώδες ή αμμοπηλώδες, ηφαιστειογενές και καλής αποστράγγισης, pH=4.5 - 6.5. Απαλλαγμένο από Ca.
Πότισμα
Ανάγκη σε νερό ιδιαίτερα κατά την νεαρά τους ηλικία και σε εποχή παρατεταμένης ξηρασίας.
Λίπανση
Απαιτητική σε Ν. Χορήγηση ανάλογα με την ηλικία: αρχή -1η δόση 50 gr/δένδρο κάθε χρόνο από 15 Μάρτη έως 15 Απρίλη.
Από τον 6ο χρόνο -λίπανση με Ν, Ρ, Κ.
Ν: 27-36 kg NaNO3/στρεμ. (9-12 μονάδες/στρεμ)
Ρ: 30-45 kg υπερ-φωσφορικού (super 25)/στρεμ(6-9)
K:18-24 kg KCl ή KS /στρεμ.(9-12)
ΜΗΛΙΑ
Ανάγλυφο εδάφους: Αποφεύγονται επίπεδες τοποθεσίες που περιβάλλονται από λόφους ( έκθεση σε παγετούς).
Συνιστάται: επιλογή κατηφορικών τοποθεσίας που καταλήγει σε επίπεδη επιφάνεια. Αποφυγή έτσι κινδύνων όπως άνεμοι, παγετώνες κτλ.
Υπέδαφος: μεγαλύτερη σημασία από το επιφανειακό έδαφος. Πρέπει: καλή αποστράγγιση, σύσταση αμμοπηλώδη, pH εδάφους = 6,5 - 6,8.
Αποστράγγιση: καλή, κυρίως κατά τα τέλη του χειμώνα - αρχές άνοιξης γιατί τότε η αποστράγγιση είναι δυσκολότερη.
Ανεμοπροστασία: Εγκατάσταση ανεμοφρακτών, στις ανεμόπληκτες περιοχές, για προστασία και μείωση ταχύτητας ανέμου και για μείωση απώλειας υγρασίας από εξάτμιση, ζημιές.
Πότισμα Γενικά για να θεωρηθεί ένα πότισμα ικανοποιητικό χρειάζεται να γνωρίζουμε:
-την ποσότητα νερού που απορροφούν τα δένδρα από το έδαφος
-ότι η ποσότητα του νερού και η ποσότητα ποτισμάτων επηρεάζεται από τον τύπο του εδάφους και τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής
-ότι η μισή ποσότητα, που καταναλίσκεται κάθε χρόνο, πρέπει να διαθέτεται κατά Ιούλιο και Αύγουστο
-ότι οι παράγοντες, που τείνουν να περιορίσουν τη δια σπορά των ριζών σε βάθος, επηρεάζουν αποφασιστικά και την ανάγκη για πιο συχνά ποτίσματα
-ότι τα αμμώδη εδάφη, που έχουν μικρότερη ικανότητα συγκρατήσεως, χρειάζονται αραιότερα ποτίσματα
-ότι τα συνεκτικά επιφανειακά εδάφη και υπεδάφη και τα αδιαπέραστα στρώματα βράχων περιορίζουν τη δραστηριότητα των ριζών και αναστέλλουν την ανάπτυξη των δένδρων.
Επίδραση νερού στη βλάστηση: Η μηλιά επωφελείται κατά την ταχεία αύξηση της βλάστησης και έμμεσα για την επόμενη βλαστική περίοδο.
Επίδραση νερού στην αύξηση των ριζών: αναστολή της αύξησης ριζών όταν η εδαφική υγρασία είναι ανεπαρκής.
Επίδραση νερού στο σχηματισμό και ανάπτυξη των καρποφόρων οφθαλμών: Η μεγάλη ξηρασία και οι πολλές καλοκαιρινές βροχές παρέτειναν τον σχηματισμό. Όχι μεγάλη επίδραση.
Επίδραση νερού στην καρπόδεση και ανάπτυξη καρπών: Καρπόδεση: παροχή νερού ευνοεί την απορρόφηση Ν.
Ανάπτυξη: αύξηση μεγέθους από παροχή νερού(Μάιο και Αύγουστο)
Επίδραση νερού στην παραγωγή: ευνοϊκή
Επίδραση νερού στην ποιότητα των καρπών : παροχή νερού τον Ιούλιο – Αύγουστο προκαλεί μια αύξηση της περιεκτικότητας των καρπών σε σάκχαρα και μια βελτίωση χρωματισμού και ποιότητας κατά την συντήρηση.
Συστήματα ποτίσματος Πότισμα με κατάκλιση: Ακατάλληλο σε μηλεώνες ευαίσθητους στη Phytophora cactorum (μύκητας)
Πότισμα με διπλές λεκάνες: Αναχώματα γύρω από το λαιμό του δέντρου σε απόσταση 50 cm για την Αποφυγή ανάπτυξης μύκητα
Πότισμα με αυλάκια: 2 - 4 παράλληλα αυλάκια σε κάθε σειρά δέντρων. Πότισμα με τεχνητή βροχή: Ομοιόμορφη κατανομή νερού στο έδαφος, αποφυγή σπατάλης νερού, ελάχιστα εργατικά
Πότισμα στάγδην: μικρό κόστος λειτουργίας, οικονομία νερού, δεν διαβρέχονται τα κενά μεταξύ των δέντρων, η συνεχής παροχή διατηρεί τα άλατα στο έδαφος διαλυτά, αποτελεσματικότητα λίπανσης. Μειονεκτήματα: εμφράξεις σταλακτήρων, δημιουργία συνθηκών λιμνάσεως του νερού, συγκεντρώσεις αλάτων
Λίπανση
Η λίπανση οργανώνεται μετά από μια ανάλυση φύλλων (φυλλοδιαγνωστική) (40-100 φύλλα) τα φύλλα λογχοειδών που καρποφόρησαν συλλέγονται ευκολότερα δίνουν σταθερότερα αποτελέσματα. Πλύσιμο φύλλων: Απαραίτητο για προσδιορισμό μικροστοιχείων και για απομάκρυνση υπολειμματικών φυτοφαρμάκων.
Μακροστοιχεία Άζωτο (βασικό): Tροφοπενία Ν κάτω από 1,9% , επάρκεια μεταξύ 2 - 2,4%.
Tροφοπενία Ν: συμπτώματα: Καχεκτική βλάστηση, αποχρωματισμός φύλλων, χλωρωτικά νεύρα, μικροί καρποί που καθυστερούν να ωριμάσουν.
Κάλιο: Τροφοπενία Κ κάτω από 1%, επάρκεια πάνω από 1,2%
Προτιμάμε το θειικό και όχι το χλωριούχο διότι μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα. 250 kg/ στρέμμα. Σε βαριά αργιλώδη εδάφη 500 kg/ στρέμμα. Σε όξινα εδάφη 60-120 kg/ στρέμμα.
Φώσφορος: Επάρκεια μεταξύ 0,1-0,3%. 125 kg Ρ2Ο3 (υπερφωσφορικού)
Μαγνήσιο: Επάρκεια >0,25%, με διαφυλλικούς ψεκασμούς με διάλυμα νιτρικού Mg
Μικροστοιχεία
Ψευδάργυρος: Επάρκεια >18 ppm, με διαφυλλικούς ψεκασμούς.
Μαγγάνιο: Επάρκεια > 20ppm, με διαφυλλικούς ψεκασμούς με διάλυμα Mn (Απρίλιος)
Χαλκός: Επάρκεια Cu > 4 ppm, με διαφυλλικούς ψεκασμούς με διάλυμα Cu EDTA.
Βόριο: Επάρκεια Β 25-70 ppm, περίσσεια Β > 100 ppm, τροφοπενία Β < 20 ppm. Η τροφοπενία θεραπεύεται με διαφυλλικούς ψεκασμούς με “Solubor” και με την προσθήκη 6 kg/ στρέμμα βόρακα
Ασβέστιο: Επάρκεια Ca > 1%
Τροφοπενία: Bitter: Μαύρες κηλίδες πάνω στο μήλο. Ενσωμάτωση Ca πριν εγκατασταθεί η καλλιέργεια.
Χλώριο: Περίσσεια Cl > 0,3%
Τροφοπενία Cl: Ξήρανση περιφέρειας ή ολόκληρου φύλλου.
ΑΧΛΑΔΙΑ
Απαιτεί εδάφη με καλή αποστράγγιση. Αμμοπηλώδη μέχρι αργιλλοαμμώδη εδάφη.
Αποφεύγονται ασβεστούχα εδάφη όταν χρησιμοποιούμε υποκείμενα κυδωνιάς, διότι έτσι έχουμε χλωρώσεις, ξηράνσεις και μείωση της παραγωγής.
ΡΗ= 6,57 και CaCO3 <3 - 4%.
Ικανοποιητική βλάστηση: ελεύθερη ανάπτυξη ριζικού συστήματος, επαρκείς αερισμός εδάφους, υγρασία, οργανική ουσία και θρεπτικά στοιχεία.
Πότισμα
Η αχλαδιά έχει ανάγκη ποτίσματος. Μεγαλύτερες απαιτήσεις: Μάιος- Οκτώβριος (αρχές βροχοπτώσεων).
Πρέπει το νερό να είναι καλής ποιότητας . Πρέπει η υγρασία του εδάφους να είναι 50% .
Το νερό επηρεάζει: την βλάστηση, το ριζικό σύστημα, τον σχηματισμό καρποφόρων οφθαλμών ( θετικά από πότισμα, αρνητικά από βροχοπτώσεις λόγω συννεφιάς- κακοκαιρίας).
Με έλλειψη νερού: δεν έχουμε καλή διαφοροποίηση οφθαλμών με συνέπεια τον σχηματισμό ατελών ανθέων και στην συνέχεια την μείωση της παραγωγής.
Το νερό επηρεάζει την καρπόδεση: άρα την παραγωγή και την ποιότητα (χρωματισμός, ποσότητα σακχάρων). Καρποί που ποτίζονται τακτικά, έχουν περισσότερα σάκχαρα και καλύτερο χρώμα. Λίπανση
Όπως και στην μηλιά, πρέπει να έχει προηγηθεί ανάλυση εδάφους.
Φυλλοδιαγνωστική: παίρνω φύλλα πλήρως αναπτυγμένα κατά την χειμερινή περίοδο από λογχοειδή που δεν φέρουν καρπούς.
Περίσσεια Ν: αναστέλλουμε την λίπανση με Ν για 1 χρόνο (2,3 - 2,7 επιθυμητό επίπεδο).
Έλλειψη Ρ: (σπάνια στην Ελλάδα) Μικροί καρποί, επηρεάζεται η ποιότητα (0,14 - 0,2% επιθυμητό επίπεδο).
Έλλειψη Κ: ξηράνσεις άκρων φύλλων (1,2 - 2% επιθυμητό επίπεδο).
Έλλειψη Ca: ξηράνσεις της κορυφής βλάστησης (1,4-2,1% επιθυμητό επίπεδο)
Έλλειψη Mg: χλωρωτική επιφάνεια με μορφή ανάποδου V. Η προσθήκη Ca βελτιώνει τη δέσμευση Mg (0,3-0,5% επιθυμητό επίπεδο)
ιχνοστοιχεία
Τροφοπενία Fe: έλασμα κιτρινωπό. Σε εδάφη με πολύ Ca και πολύ υγρασία. Λύση : προσθήκη οργανικού Fe. (60-200 ppm επιθυμητό επίπεδο)
Τροφοπενία Mn :χλωρωτικές κηλίδες μεταξύ των νευρώσεων φύλλου. Ο φλοιός εσωτερικά του ξύλου αρχίζει να ξεραίνεται , και σχηματίζονται μικροί καρποί που ο φλοιός τους σχίζεται.
Τροφοπενία Zn: μικρά μεσογονάτια διαστήματα, χλωρωτικές κηλίδες μεταξύ νεύρων. Λόγω υπερβολικής λιπάνσεως Ρ, Κ. Θεραπεία: εφαρμογή του ZnSO4 (στο έδαφος) ή από την κόμη του δέντρου όταν το φύλλωμα είναι ενεργό.
Τροφοπενία Cu : μαραίνεται και κάμπτεται το επάκτιο τμήμα της βλάστησης..
Β (βόριο): Επηρεάζει την καρπόδεση, μεγάλοι μίσχοι και ατελή άνθη. Αν έχουμε μια καλή ανθοφορία και στην συνέχεια μια κακή καρπόδεση τότε υποψιάζομαι έλλειψη Β.
Θεραπεία : προσθέτω βόρακα ή άλλο διαφυλλικό λίπασμα,
Περίσσεια Β: κάνω σύστημα κατάκλισης (αν φτάνει το έδαφος) ή βελτιώνω ποιότητα νερού με πρόσθεση καλύτερης ποιότητας νερού (αν φτάνει το νερό).
ΕΛΙΑ
Επιλογή μιας κατηφορικής τοποθεσίας που καταλήγει σε επίπεδη επιφάνεια για εγκατάσταση ελαιώνα για αποφυγή επιδράσεων παγετού.
Επίπεδες τοποθεσίες κατάλληλες όταν δεν σημειώνονται παγετοί.
Ανάγκη από άφθονο ηλιακό φως. Κατάλληλες τοποθεσίες αυτές που έχουν νότια έκθεση στις πιο ψυχρές περιοχές της Μεσογείου, αυτές που έχουν ανατολική ή δυτική στις πιο ζεστές.
έδαφος
Η ελιά αναπτύσσεται ικανοποιητικά σε πολλά είδη εδαφών.
- Αδύνατη βλάστηση παρουσιάζουν τα διαρκώς υγρά εδάφη ή τα εδάφη με pH ≥8.5, αποφεύγονται τα κακώς αποστραγγιζόμενο ή πολύ αλκαλικά εδάφη.
- Αναπτύσσεται πολύ καλά σε εδάφη πλούσια σε ασβέστιο και βόριο. Σε εδάφη που δεν περιέχουν πάνω από 10% θειικό ασβέστιο και 1 gr NaCl/Kg εδάφους.
Χαρακτηριστικά εδάφους για ξερική ελαιοκαλλιέργεια σε ξερικές περιοχές:
- Απαιτείται νερό από το έδαφος. Το διαθέσιμο εδαφικό νερό θα πρέπει να βρίσκεται τόσο βαθιά ώστε να αποφευχθεί η εξάτμιση του από τον ήλιο. Το έδαφος πρέπει να είναι διαπερατό σε αρκετό βάθος για να απορροφά το νερό πιο γρήγορα και με μικρή εδαφική ικανότητα συγκράτησης νερού, τέτοια εδάφη είναι τα ελαφρά και αμμώδη.
- Ακόμη πιο κατάλληλα θεωρούνται τα εδάφη που αποτελούνται και από άλλου είδους λεπτά και λιγότερο διαπερατά στρώματα. Τα εδάφη αυτά συγκρατούν καλύτερα το νερό και τα θρεπτικά στοιχεία από τα καθαρώς αμμώδη εδάφη.
- Ως πιο κατάλληλο έδαφος θεωρείται εκείνο που περιέχει άργιλο σε ποσοστό 10 - 30%.
Επιλέγονται τα πηλώδη εδάφη με ελαφρώς αμμώδη επιφάνεια : διευκολύνεται η ανάπτυξη των ριζών, καλλιέργεια εδάφους, συγκομιδή καρπών με βροχερό καιρό.
γενικές παρατηρήσεις
Μεταξύ των ξερικών και ποτιστικών εδαφών ο παράγοντας που καθορίζει την διείσδυση και τη συγκράτηση του νερού της βροχής στο έδαφος είναι το ποσοστό της αργίλου του εδάφους. Εδάφη με αδιαπέραστα σκληρά στρώματα λίγο πιο κάτω από την επιφάνεια τους πρέπει να αποφεύγονται γιατί δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες στο ριζικό σύστημα των δένδρων.
νερό
Η ελιά αν και θεωρείται ανθεκτική στην ξηρασία δίνει μεγαλύτερες σοδειές όταν ποτίζεται. Είναι πιο ανθεκτική σε αλατούχα νερά από άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες. Ακατάλληλο νερό για πότισμα θεωρείται εκείνο που περιέχει πάνω από 2 gr NaCl/Kg νερού.
λίπανση της ελιάς
Πριν από την εφαρμογή, αναγκαίο να γνωρίζουμε: φυσικές ιδιότητες εδάφους (σύσταση, διαπερατότητα, βάθος, κτλ)
Η περιεκτικότητα σε αφομοιώσιμα θρεπτικά στοιχεία επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες και είναι χρήσιμη μόνο για επισήμανση έλλειψης ή περίσσειας κάποιου θρεπτικού στοιχείου.
pH και περιεκτικότητα σε Ca : επηρεάζουν την απορρόφηση κάποιων θρεπτικών στοιχείων παρεχόμενων υπό μορφή λιπάσματος.
Θρεπτικές ανάγκες της ελιάς:
N: 1,5 - 2,0%(<1,4% τροφοπενία), Κ >0,8% (<0,4% τοφοπενία), P: 0,1 - 0,3%, Ca >1,0%, Mg >0.1%, Na >0.2% περίσσεια, Cl> 0.5% περίσσεια, Β <1,4 ppm τροφοπενία, Cu >4ppm, Mn >20ppm
ΡΟΔΑΚΙΝΙΑ
Ευδοκιμεί καλύτερα σε βαθιά και αμμοπηλώδη εδάφη, καλής αποστράγγισης και πτωχά σε CaCO3.
Πότισμα
Απαίτηση σε νερό καθ’ όλη τη βλαστική περίοδο κυρίως κατά τη περίοδο σκλήρυνσης του πυρήνα μέχρι της ωρίμανσης του καρπού.
Διαφορετικά: οι καρποί έχουν μικρό μέγεθος και με μειωμένει ποιότητα στη τρέχουσα και την επόμενη περίοδο.
Περίσσεια νερού: προκαλεί ζημιά στο ριζικό σύστημα, κυρίως σε εδάφη κακής αποστράγγισης.
Λίπανση
Ροδακινιά: απαιτητική σε ανόργανα θρεπτικά στοιχεία, κυρίως σε Ν και Κ.
Συμπτώματα:
Τροφοπενία Ν:φύλλα μικρά, χλωρωτικά. Βλάστηση: κοντή και λεπτή, καρποί: μικροί, έντονα χρωματισμένοι και προ ωρίμανση. Διόρθωση με παροχή Ν στο έδαφος νωρίς την άνοιξη.
Τροφοπενία Κ: αδύνατη βλάστηση και συστροφή φύλλων (ζάρωση και περιφερειακό κάψιμο). Ελαφρά τροφοπενία: μείωση μεγέθους καρπών και παραγωγής. Διόρθωση με παροχή καλιούχων λιπασμάτων κατά τον χειμώνα.
Τροφοπενία Mg: ελαφρύ κιτρίνισμα ελασμάτων φύλλων μεταξύ νευρώσεων. Έντονη τροφοπενία: Περιφερειακό κάψιμο φύλλων. Διόρθωση με ασβεστόλιθο.
Τροφοπενία Β: ξήρανση βλαστών, πτωχή έκπτυξη οφθαλμών, καφέ κηλίδες στους καρπούς. Διόρθωση:διαφυλλικοί ψεκασμοί με βορικό οξύ ή προσθήκη βόρακα στο έδαφος.
Τροφοπενία Zn: φύλλα: ελαφρά κίτρινα, κυματώδης, συστραμμένα και σχηματίζουν ροσέττα στην κορυφή των βλαστών. Έντονη τροφοπενία: πολύ μικρά φύλλα. Διόρθωση: 1- 2 διαφυλλικούς ψεκασμούς με χηλικό Zn.
Τροφοπενία Fe: χλωρωτικά συμπτώματα μεταξύ των νευρώσεων των επάρκιων φύλλων, κιτρίνισμα φύλλων και λευκή απόχρωση. Έντονη τροφοπενία: ανώμαλη περιφερειακή νέκρωση φύλλων και πρόωρη φυλλόπτωση. Αδύνατη βλάστηση και ξήρανση βλαστών. Διόρθωση: προσθήκη χηλικού Fe στο έδαφος.
Τροφοπενία Mn: χλωρωτικές κηλίδες μεταξύ των νευρώσεων νεαρών επάρκιων φύλλων. Διόρθωση: διαφυλλικοί ψεκασμοί δ/τος θειικού Mn.
ΚΕΡΑΣΙΑ
Η κερασιά είναι ευαίσθητη στο Verticillium. Θέλει αμμοπηλώδη εδάφη καλής αποστράγγισης και όχι υψηλή συγκέντρωση σε CaCO3.
Απολύμανση εδάφους με το πιο κατάλληλο απολυμαντικό για φύτευση κερασιάς.
Πότισμα
Μεγαλύτερες ανάγκες: άνοιξη και αρχές καλοκαιριού. Σε περίοδο ξηρασίας τα φύλλα απορροφούν νερό από τους καρπούς με συνέπεια την μείωση παραγωγής.
Πότισμα προ συγκομιδής: απαιτείται!
Λίπανση
Για καθορισμό λιπαντικών αναγκών: μήκος βλάστησης, χρώμα φύλλων, παραγωγή και ανάλυση εδάφους και φύλλων.
Ν: αυξάνει την βλάστηση και την παραγωγή
Τροφοπενία: κοντές και λεπτές επάρκιες βλαστήσεις, μικρά χλωρωτικά φύλλα, μικροί και πρόωρης ωρίμανσης καρπών
Περίσσεια: καθυστέρηση ωρίμανσης και χρωματισμού
Κ: Τροφοπενία: συστροφή φύλλων προς την πάνω επιφάνεια και περιφερειακό κάψιμο
Περίσσεια: μαλάκωμα στη σάρκα των καρπών
Ρ: Η παροχή αυξάνει περιεκτικότητα θρεπτικών στους καρπούς. Δεν επηρεάζει την ωρίμανση και την ποιότητα.
Mg: Τροφοπενία: περιφερειακό κοκκίνισμα φύλλων και νέκρωση τους. Διόρθωση με προσθήκη θειϊκού Mg.
ιχνοστοιχεία
Zn: Τροφοπενία: χλώρωση φύλλων συν μικρά μεσογονάτια διαστήματα στα πρώτα στάδια ανάπτυξης.
Ισχυρή τροφοπενία: οι οφθαλμοί δεν εκπτύσσονται σε πολλούς κόμβους και οι βλαστοί έχουν μικρά φύλλα και σχηματίζουν ροσέττα.
Διόρθωση: ψεκασμοί με θειικό Zn ή οξείδιο Zn αντίστοιχα.
B: Τροφοπενία: χλώρωση φύλλων και περιφερειακή νέκρωση αυτών.
Διόρθωση: παροχή βόρακα στο έδαφος
Mn: Τροφοπενία:χλώρωση φύλλων
Διόρθωση: διαφυλλι8κό ψεκασμό διαλύματος θειικού Mn.
Fe: Τροφοπενία: χλώρωση φύλλων
Διόρθωση: προσθήκη χηλικού Fe στο έδαφος.
=> Η υπερβολική παροχή ενός στοιχείου μπορεί να προκαλέσει τροφοπενιακά συμπτώματα ενός άλλου στοιχείου (Πχ: υψηλή Κ προκαλεί τη μείωση Mg)
ΒΕΡΙΚΟΚΚΙΑ
Ευδοκιμεί σε πηλώδη εδάφη καλής αποστράγγισης. pH όχι πολύ αλκαλικό. Δεν πρέπει να καλλιεργείται σε εδάφη που προϋπήρχαν φυτά οικογένειας Solanaceae (κίνδυνος από βερτισίλιο). Απολύμανση με χλωροπικρίνη ή βρωμιούχο μεθύλιο.
Πότισμα
Αυξημένες ανάγκες σε νερό. Έλλειψη νερού μετά τη συγκομιδή, επηρεάζει διαφοροποίηση οφθαλμών.
Λίπανση
Β: Βασικό. Επηρεάζει τον σχηματισμό ανθέων. Άνθη με πολύ μεγάλο μισχό: ένδειξη έλλειψης Β.
Σημειώσεις δενδροκομείας
