mardi 28 février 2012

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΙΠΑΝΣΗ

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΛΙΠΑΝΣΗ
 Κατά την διενέργεια των λιπαντικών επεμβάσεων, ο ελαιοκαλλιεργητής πρέπει να προσαρμόζει το πρόγραμμα λίπανσης στις απαιτήσεις των ελαιώνων του για θρεπτικά στοιχεία και να εφαρμόζει τα κατάλληλα λιπάσματα κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ελαχιστοποιούνται απώλειες με την μορφή έκπλυσης ή εξαέρωσης. Παράλληλα, ο ελαιοκαλλιεργητής πρέπει να μεριμνά για την διατήρηση και βελτίωση της γονιμότητας των εδαφών των ελαιώνων, επιλέγοντας να εφαρμόζει λίπανση με κοπριά ή άλλες μορφές οργανικής λίπανσης, όταν οι συνθήκες της περιοχής το επιτρέπουν. Ο καλλιεργητής θα πρέπει να προτιμά, όταν εφαρμόζει οργανική λίπανση, υλικά που να έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία, που έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση ή εξαφάνιση παθογόνων μικροοργανισμών
 
ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ ΤΩΝ ΕΛΑΙΩΝΩΝ ΣΕ ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Λίπανση πρέπει να γίνεται μετά τον υπολογισμό των απαιτήσεων για θρεπτικά στοιχεία των ελαιώνων, ώστε να επιτυγχάνεται ικανοποιητική παραγωγή και να διασφαλίζεται η μειωμένη πιθανότητα επιβάρυνσης του περιβάλλοντος.
Ο υπολογισμός των απαιτήσεων βασίζεται σε πληροφορίες που λαμβάνονται τουλάχιστον από τα παρακάτω:
1) Αναλύσεις εδάφους για pH, ηλεκτρική αγωγιμότητα (Ε.C), μηχανική σύσταση, ολικό ανθρακικό ασβέστιο, οργανική ουσία, φαινόμενη ειδική πυκνότητα, περιεκτικότητα σε θρεπτικά στοιχεία όπως N, Ρ, Κ, Μg, Fe, Zn, Mn, B και Cu. Για κάθε ελαιώνα, πρέπει να γίνεται ανάλυση εδάφους τουλάχιστον μια φορά ανά τρία ως πέντε το πολύ χρόνια. Σε ελαιώνες που θα γίνει οργανική λίπανση είτε από κοπριά είτε από λάσπη (ιλή) βιολογικών καθαρισμών θα πρέπει να πραγματοποιηθούν αναλύσεις στο έδαφος και για βαρέα μέταλλα: Cd, Ni και Pb .
2) Αναλύσεις φύλλων με την μέθοδο της φυλλοδιαγνωστικής για N, P, K, Ca, Mg, B, Fe, Zn Cu. και Mn. Για κάθε ελαιώνα πρέπει να γίνεται ανάλυση φύλλων τουλάχιστο τα πρώτα χρόνια μια φορά ανά έτος ή διετία, και αργότερα όταν κρίνεται απαραίτητο. Η δειγματοληψία γίνεται συνήθως πριν την εφαρμογή των λιπάνσεων, το χειμώνα. Συλλέγονται φύλλα με μίσχο, ηλικίας 4-8 μηνών, από το μέσο ετήσιων βλαστών που δε φέρουν καρποφορία και οι οποίοι κατανέμονται σε όλες τις πλευρές του δένδρου. Το κάθε δείγμα αποτελείται από 80 -100 φύλλα και συλλέγεται από δένδρα κατανεμημένα σε όλη την έκταση του ελαιώνα π.χ. κατά τις διαγώνιους.
-->

3) Μακροσκοπικές παρατηρήσεις των μερών των ελαιοδένδρων του ελαιώνα, ώστε να εντοπιστούν πιθανά συμπτώματα τροφοπενιών.
4) Χαρακτηριστικά του ελαιώνα, όπως η ηλικία, το μέγεθος και η γενική κατάσταση των ελαιοδένδρων, οι αποστάσεις φύτευσης και η κατεύθυνση της καλλιέργειας (επιτραπέζιες ελιές, ελιές για ελαιοποίηση).
5) Άρδευση ή όχι του ελαιώνα και ποιότητα αρδευτικού νερού. Σε περίπτωση επιβάρυνσης του αρδευτικού νερού με νιτρικά άλατα, συνιστάται να λαμβάνεται υπόψη η περιεκτικότητά του στον υπολογισμό των λιπαντικών αναγκών
 
 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΝΟΡΓΑΝΗΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ 
 
Ποσότητα και τύπος λιπάσματος 
 
Η ποσότητα και ο τύπος λιπάσματος της κάθε λιπαντικής επέμβασης καθορίζεται ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες για θρεπτικά στοιχεία των ελαιοδένδρων και να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα έκπλυσης προς τον υδροφόρο ορίζοντα. Προκειμένου να γίνει πρόβλεψη για την ποσότητα και το τύπο του λιπάσματος, είναι απαραίτητη η γνώση των παρακάτω:
  •  Βαθμός διαθεσιμότητας θρεπτικών στοιχείων στον ελαιώνα
  •  Βαθμός πρόσληψης θρεπτικών στοιχείων από τα ελαιόδενδρα
  •  Εκροή θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος, όπως αυτή γίνεται με: Έκπλυση και επιφανειακή απορροή, εξαέρωση, απονιτροποίηση.
  •  Δέσμευση ή απομάκρυνση μέσω των συγκομιζόμενων προϊόντων κ.λ.π..
Επίσης, πρέπει να συνεκτιμούνται οι καιρικές συνθήκες και ιδιαίτερα το ύψος και η κατανομή των βροχοπτώσεων στην περιοχή του ελαιώνα, η ιστορία λίπανσης του χωραφιού και κυρίως η άριστη τιμή λίπανσης όπως αυτή δίνεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες με βάση τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών.
Αναφορικά με την ποσότητα της λίπανσης, αναφέρονται τα εξής :
Αζωτούχος λίπανση: Ανάλογα με την γονιμότητα του εδάφους και την εδαφική υγρασία, την ηλικία, την βλάστηση και την αναμενόμενη παραγωγή των δένδρων, την ποικιλία κ.λ.π. συνιστάται ετήσια χορήγηση αζώτου.
Καλιούχος λίπανση: Το ύψος της καλιούχου λίπανσης καθορίζεται με βάση το ύψος της αζωτούχου λίπανσης και μεταβάλλεται από χρονιά σε χρονιά ανάλογα με το ύψος καρποφορίας των ελαιόδενδρων.
Φωσφορική λίπανση: Η φωσφορική λίπανση επιβάλλεται μόνο αν υπάρχουν ενδείξεις αντίδρασης των δένδρων (πτωχά αβαθή εδάφη, με υψηλό ανθρ ασβεστ ή χαμηλό pH) ή όταν εφαρμόζονται για πολλά έτη υψηλές ποσότητες Ν.
Επιπρόσθετα, κατά την επιλογή των λιπασμάτων πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα εξής:
  •  Αζωτούχα λιπάσματα: Η επιλογή των αζωτούχων λιπασμάτων πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποφεύγεται η οξίνιση των εδαφών και η έκπλυση των νιτρικών προς το υπέδαφος και τον υδροφόρο ορίζοντα. Σε όξινα εδάφη (pH<6,5; 7) πρέπει να αποφεύγεται η χρήση της θειικής ή νιτροθειικής αμμωνίας και να ενθαρρύνεται η χρήση του νιτρικού ασβεστίου, του νίτρου της Χιλής ή της ασβεστούχου νιτρικής αμμωνίας. Αντίστοιχα, στα ασβεστούχα-αλκαλικά εδάφη να προτιμάται η θειική αμμωνία. Επίσης, ανάλογα με χρόνο εφαρμογής, τη μηχανική σύσταση του εδάφους, τις αναμενόμενες βροχοπτώσεις κ.λ.π. να επιλέγεται αζωτούχο λίπασμα ταχείας ή αργής δράσης. Σε κάθε δε περίπτωση να προτιμούνται τα λιπάσματα σταδιακής αποδέσμευσης, ιδιαίτερα όταν αρδεύουμε.
  •  Καλιούχα λιπάσματα: Σε εδάφη με προβλήματα αλατότητας πρέπει να εφαρμόζονται καλιούχα λιπάσματα που έχουν χαμηλό δείκτη αλατότητας, όπως το θειικό κάλιο.
  •  Κάθε υπέρβαση πάνω από 10% της δόσης Ρ Κ πρέπει να δικαιολογείται. Ιδιαίτερα για το Ρ, που είναι υπεύθυνος ρύπανσής επιφανειακών νερών. Επίσης, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ο ανταγωνισμός Κ-Mg χορηγώντας ανάλογη ποσότητα MgO όπου απαιτείται.
  •  Απαγορεύεται η χρήση ανόργανων ή οργανικών λιπασμάτων (και κοπριάς) που περιέχουν βαρέα μέταλλα (πέρα από τα επιτρεπόμενα όρια) και τοξικές ουσίες βιολογικής προέλευσης (φαινολικές ουσίες κ.λ.π.).
  •  Η εφαρμογή μικροστοιχείων, ιδιαίτερα με διαφυλλικούς ψεκασμούς, πρέπει να τεκμηριώνεται με ανάλυση φυτικών ιστών. 
Μέθοδος εφαρμογής λιπάσματος 
 

Ανάλογα με την μορφή του λιπάσματος, οι μέθοδοι που δύναται να επιλεγούν για την εφαρμογή του είναι:
1) Μη υδατοδιαλυτά κοκκώδεις μορφής ή μορφής σκόνης λιπάσματα: Εντοπισμένη εφαρμογή σε όλη την εδαφική επιφάνεια κάτω από την κόμη των ελαιόδενδρων με το χέρι ή μηχανική διασπορά με λιπασματοδιανομείς και άμεση ενσωμάτωση τους στο έδαφος.
2) Υδατοδιαλυτά κοκκώδη ή κρυσταλλικής μορφής και υγρής μορφής λιπάσματα: Εφαρμογή με το δίκτυο άρδευσης (υδρολίπανση) και σε ειδικές περιπτώσεις με διαφυλλικούς ψεκασμούς.


Χρόνος και συχνότητα εφαρμογής λιπάσματος 
 
Αζωτούχος λίπανση: Κρίσιμη περίοδος κατά την οποία τα ελαιόδενδρα πρέπει να έχουν στην διάθεση τους το απαιτούμενο άζωτο είναι από τις αρχές Φεβρουαρίου έως τα μέσα Ιουνίου ε μια διακύμανση λίγων ημερών ανάλογα με την περιοχή), οπότε γίνεται η διαφοροποίηση των ανθοφόρων οφθαλμών, η ανάπτυξη ανθικών μερών και η καρπόδεση. Ωστόσο, επάρκεια αζώτου και μετά την καρπόδεση θα δώσει καλό μήκος νέας βλάστησης και ικανοποιητική καρποφορία την επόμενη χρονιά.
Σε περίπτωση προσθήκης στο έδαφος αζωτούχων λιπασμάτων, ο χρόνος εφαρμογής καθορίζεται ως εξής:
1) Σε ξηρικούς ελαιώνες, η αζωτούχος λίπανση γίνεται την περίοδο Φεβρουαρίου- αρχές Μαρτίου. Εντός της περιόδου αυτής, στα συνεκτικότερα εδάφη και υπό συνθήκες μικρού βροχομετρικού ύψους, είναι προτιμότερο το άζωτο να δίνεται νωρίτερα, ενώ στα ελαφρότερα εδάφη και υπό συνθήκες μεγαλύτερου βροχομετρικού ύψους, το άζωτο πρέπει να δίνεται περί του τέλους της παραπάνω περιόδου. Γενικά να αποφεύγεται, όσο είναι δυνατόν, η λίπανση με αζωτούχα λιπάσματα από 15 Οκτωβρίου μέχρι 1 Φεβρουαρίου.
2) Σε υγρές περιοχές ή σε αρδευόμενους ελαιώνες, συνιστάται η τμηματική εφαρμογή της αζωτούχου λίπανσης, μέρος της οποίας εφαρμόζεται την άνοιξη στα πλαίσια της επιφανειακής λίπανσης.
Καλιούχος και φωσφορική λίπανση: Στα πλαίσια της βασικής λίπανσης, η καλιούχος και η φωσφορική λίπανση (όταν απαιτείται) εφαρμόζεται το φθινόπωρο ή το αργότερο νωρίς το χειμώνα.
Αναφορικά με την συχνότητα των λιπαντικών επεμβάσεων, αυτή καθορίζεται από τους παρακάτω παράγοντες ως εξής:
1) Μηχανική σύσταση εδάφους: Σε εδάφη ελαφράς μηχανικής σύστασης γίνονται συχνότερες λιπάνσεις συγκριτικά με τα αργιλλώδη βαριά εδάφη.
2) Εδαφική υγρασία: Οι αρδευόμενοι ελαιώνες απαιτούν συχνότερες λιπάνσεις από τους ξηρικούς ελαιώνες.

Οδηγίες εφαρμογής ανόργανης λίπανσης 
 
Κατά την επιλογή της ημέρας εφαρμογής των λιπασμάτων, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τουλάχιστον οι παρακάτω παράγοντες :
1) Η ταχύτητα του ανέμου: Να μη γίνεται διασπορά του λιπάσματος όταν πνέει ισχυρός άνεμος.
2) Σχετική υγρασία της ατμόσφαιρας: Η εφαρμογή των υγροσκοπικών λιπασμάτων συνιστάται να γίνεται κατά την διάρκεια ξηρών ημερών, όπου επικρατεί χαμηλή σχετική ατμοσφαιρική υγρασία.
3|) Θερμοκρασία ατμόσφαιρας: Η εφαρμογή των αζωτούχων λιπασμάτων πρέπει να αποφεύγεται στις θερμές αλλά και ξηρές μέρες ιδιαίτερα σε ασβεστούχα εδάφη.
Κατά την εφαρμογή των λιπασμάτων και προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος ρύπανσης των επιφανειακών νερών, συνιστάται η χρήση ζωνών ασφαλείας. Συγκεκριμένα, δεν πρέπει να γίνεται εφαρμογή λιπασμάτων σε απόσταση < 5 m από όχθες ποταμών και λιμνών και 0,5 m από κανάλια άρδευσης, στράγγισης, πηγάδια, γεωτρήσεις. Επίσης, δεν πρέπει να εγκαταλείπονται στο τόπο εφαρμογής ή σε άλλο πλην αυτού που ορίζεται τα υλικά και μέσα συσκευασίας των λιπασμάτων.


Διαχείριση μέσων εφαρμογής λιπασμάτων 
 
Η εφαρμογή των λιπασμάτων γίνεται με χρήση λιπασματοδιανομέων, ψεκαστικών μηχανημάτων και μέσω του δικτύου άρδευσης.
Λιπασματοδιανομείς: Η επιλογή των λιπασματοδιανομέων συνιστάται να γίνεται με βάση την καταλληλότητα τους για την συγκεκριμένη χρήση. Επίσης, πρέπει να διατηρούνται σε καλή κατάσταση με συστηματική συντήρηση και έλεγχο (ρύθμιση) ομοιομορφίας εφαρμογής των λιπασμάτων, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο.
Ψεκαστικά μηχανήματα: Η εφαρμογή της διαφυλλικής λίπανσης γίνεται με χρήση ψεκαστικών μηχανημάτων, όμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται για τον ψεκασμό φυτοπροστατευτικών ουσιών.
Αρδευτικό δίκτυο: Η εφαρμογή των υδατοδιαλυτών ή υγρών λιπασμάτων μπορεί να γίνει και μέσω του αρδευτικού δικτύου, όπου αυτό είναι εφικτό. Κατά την υδρολίπανση, πρέπει να λαμβάνονται ορισμένα απαραίτητα μέτρα προστασίας και ασφάλειας τα οποία έχουν ως εξής :
1. Εγκατάσταση κατάλληλων φίλτρων για αποφυγή εμφράγματος του δικτύου από αδιάλυτα σωματίδια του λιπάσματος, τυχόν ίζημα κ.λ.π.
2. Εγκατάσταση κατάλληλων βαλβίδων αντεπιστροφής που να αποκλείουν την ρύπανση της πηγής νερού από λίπασμα. Απαγορεύεται η εφαρμογή συστήματος υδρολίπανσης σε δίκτυα νερού που χρησιμοποιούνται και για ύδρευση.
3. Διοχέτευση καθαρού νερού (χωρίς λίπασμα) στο τέλος της άρδευσης για τον καθαρισμό του δικτύου.
Αποθήκευση λιπασμάτων
Οι χώροι που επιλέγονται για την αποθήκευση των λιπασμάτων πρέπει να είναι καθαροί και ξηροί. Η αποθήκευση δεν πρέπει να γίνεται στους ίδιους χώρους που αποθηκεύονται τα φυτοφάρμακα, το πολλαπλασιαστικό υλικό, τα νωπά ελαιοκομικά και γενικότερα γεωργικά προϊόντα ή τα τρόφιμα. Σε περίπτωση όμως που αυτό δεν είναι πρακτικά εφαρμόσιμο, πρέπει να αποθηκεύονται σε ξεχωριστά σημεία του χώρου, που φέρουν ευδιάκριτη σήμανση για τα φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Επίσης, η αποθήκευσή τους δεν πρέπει να γίνεται σε χώρους όπου υπάρχει κίνδυνος ρύπανσης των υδάτινων πηγών και συγκεκριμένα δεν πρέπει να τοποθετούνται σακιά λιπασμάτων σε απόσταση μικρότερη από 5 m από υδάτινους όγκους, υδατορέματα, γεωτρήσεις και πηγάδια.
Επιπρόσθετα, και ειδικά για τα υγρής μορφής λιπάσματα, μέτρα πρέπει να λαμβάνονται εκτός από την αποθήκευση και κατά την συσκευασία και την μεταφορά τους
 
-->

 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΛΙΠΑΝΣΗΣ 
Η αξιολόγηση της αζωτούχου λίπανσης μπορεί να γίνει από τον ελαιοκαλλιεργητή εξετάζοντας το μήκος της ετήσιας βλάστησης και την γενική εμφάνιση των δένδρων ως εξής :
1. Γενική κατάσταση ελαιοδένδρων: Τα επαρκώς εφοδιασμένα με άζωτο ελαιόδενδρα έχουν βαθυπράσινα φύλλα. Η περίσσεια αζώτου οδηγεί στο σχηματισμό λαίμαργων βλαστών, σε πλούσιο φύλλωμα με σκούρο πράσινο χρώμα.
2. Μήκος ετήσιας βλάστησης: Σε περιοχές όπου το ετήσιο ύψος των βροχοπτώσεων δεν υπερβαίνει τα 500 mm, ελαιόδενδρα με μήκος ετήσιας βλάστησης μεταξύ 10-30 cm θεωρούνται επαρκώς εφοδιασμένα με άζωτο.
Σε περιοχές με μεγαλύτερο ετήσιο ύψος βροχοπτώσεων ή σε αρδευόμενους ελαιώνες, το αντίστοιχο μήκος της ετήσιας βλάστησης κυμαίνεται μεταξύ 20-50 cm.
Σε κάθε περίπτωση, ασφαλής διάγνωση για την θρεπτική κατάσταση των ελαιοδένδρων μπορεί να γίνει μόνο με φυλλαδιαγνωστική
 
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΟΠΡΙΑΣ 
 
Η χρήση κοπριάς πρέπει να ενθαρρύνεται σε ελαιώνες, ιδιαίτερα όταν επιθυμείται η βελτίωση των φυσικοχημικών ιδιοτήτων των εδαφών τους. Σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει η επιλογή της κοπριάς να γίνεται βάση κριτηρίων που διασφαλίζουν την μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος και την φυτοϋγεία των ελαιοδένδρων.
Επιλογή κοπριάς: Κατά την επιλογή κοπριάς, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα εξής:
1. Η κοπριά πρέπει να είναι γνωστής προέλευσης, δηλαδή να υπάρχουν αναλύσεις σε σειρά παραμέτρων για τη συγκεκριμένη κοπριά. Σε αντίθετη περίπτωση, πρέπει να γίνονται αναλύσεις για την περιεκτικότητά της σε θρεπτικά συστατικά, βαρέα μέταλλα, αντιβιοτικά και άλλους ενδεχόμενους ρύπους. Επίσης, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και η συνεισφορά της σε θρεπτικά στοιχεία.
2. Η κοπριά πρέπει να είναι απαλλαγμένη από επικίνδυνα παθογόνα, έντομα εδάφους ή/και σπόρους δυσεξόντωτων ζιζανίων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από την αερόβια επεξεργασία της κοπριάς.
3. Απαραίτητη προϋπόθεση για την προσθήκη της κοπριάς είναι να είναι χωνεμένη.
Ποσότητα και τρόπος εφαρμογής κοπριάς: Ο τρόπος εφαρμογής και η ποσότητα κοπριάς που προστίθεται στους ελαιώνες συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 1-2 τον. κοπριά/στρ, η οποία εφαρμόζεται πάντα σε μία δόση την κατάλληλη εποχή.
Μέθοδος εφαρμογής κοπριάς: Η κοπριά πρέπει να εφαρμόζεται με άμεση ενσωμάτωση της στο έδαφος ώστε να μειωθούν οι απώλειες Ν με εξαέρωση αμμωνίας. Επίσης, η εφαρμογή της κοπριάς το φθινόπωρο ή το χειμώνα οδηγεί σε απώλειες με έκπλυση ή απονιτροποίηση γι αυτό και θα πρέπει να διατηρείται η φυτοκάλυψη.
Χρόνος και συχνότητα εφαρμογής κοπριάς: Συνήθως, λίπανση με κοπριά πραγματοποιείται το Φθινόπωρο ή νωρίς το χειμώνα..
Η συχνότητα εφαρμογής της κοπριάς καθορίζεται βάση τις επικρατούσες κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής του ελαιώνα. Σε ξηρικές περιοχές η προσθήκη ενδεδειγμένης ποσότητας κοπριάς γίνεται κάθε 1-2 χρόνια, ενώ σε υγρές περιοχές κάθε 3-4 χρόνια
 
ΧΛΩΡΗ ΛΙΠΑΝΣΗ 
 
Η χλωρή λίπανση ενθαρρύνεται αν και μόνο αν στην περιοχή του ελαιώνα σημειώνονται αρκετές και καλά κατανεμημένες βροχοπτώσεις.
Επιλογή καλλιεργούμενων φυτών
Τα καλλιεργούμενα για χλωρά λίπανση φυτά επιλέγονται μεταξύ των ψυχανθών φθινοπωρινής σποράς με κριτήριο την μηχανική σύσταση του εδάφους του ελαιώνα ως εξής :
  •  Ασβεστώδη εδάφη: Συνιστάται η καλλιέργεια κουκιών
  •  Αργιλώδη εδάφη: Συνιστάται η καλλιέργεια βίκου
  • Αμμώδη εδάφη: Συνιστάται η καλλιέργεια λούπινου
Διαδικασία χλωράς λίπανσης
Το ψυχανθές φυτό σπέρνεται στον ελαιώνα το φθινόπωρο παράλληλα με την χορήγηση άφθονης επιφανειακής φωσφοριοκαλιούχου λίπανσης. Μόλις ανθήσουν και πριν το τέλος των βροχοπτώσεων, πραγματοποιείται ενσωμάτωση των φυτών στο έδαφος του ελαιώνα παράλληλα με την χορήγηση 2-3 Kg Ν/στρ. (νιτρικό λίπασμα), ώστε να αντισταθμίζεται η κατανάλωση Ν από την επαυξημένη δραστηριότητα των μικροοργανισμών του εδάφους
 

vendredi 24 février 2012

Πoιό λοιπόν είναι το «καλό» ελαιόλαδο και πώς θα το ξεχωρίσω;

Το «καλό» Ελληνικό ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ

Το «εθνικό» αγροτικό προϊόν συνεχίζει να παράγεται σε άριστη ποιότητα και να διατίθεται στους Έλληνες καταναλωτές σε προσιτή (υπό προϋποθέσεις) τιμή .

Πoιό λοιπόν είναι το «καλό» ελαιόλαδο και πώς θα το ξεχωρίσω;

Έπονται μερικοί βασικοί και ολότελα πρακτικοί κανόνες, διατυπωμένοι ιεραρχικά και με τη σημείωση ότι για να ισχύει ο δεύτερος πρέπει να ισχύει ο πρώτος κ.ο.κ. . Μιλάμε πάντα για το ελληνικό «εξαιρετικό παρθένο» ελαιόλαδο.

1. Άριστη αγορά θεωρείται εκείνη για την οποία έχω βεβαιωθεί ότι ΟΛΑ τα χρήματα που πληρώνω παραμένουν στην Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι προσέχω α. από ποιόν αγοράζω, καθόσον υπάρχουν πωλητές (εταιρείες τυποποίησης, μπακάλικα κτλ.) που κρύβουν τα μη ελληνικά συμφέροντά τους κάτω από ελκυστικές ελληνικές επωνυμίες, β. μετά την επαλήθευση της προηγούμενης συνθήκης θα πρέπει να σιγουρευτώ πως και τα υλικά τυποποίησης (μπουκάλια, δοχεία, ετικέτες κτλ.) είναι κατασκευασμένα στην Ελλάδα και γ. αφού εκπληρώνονται οι δύο προηγούμενες συνθήκες θα πρέπει να σιγουρευτώ ότι το προϊόν που ετοιμάζομαι να αγοράσω δεν έχει υποστεί τηλεοπτική (τουλάχιστον) διαφήμιση (τουτέστιν, αν αγοράσω κάτι που διαφημίζεται στην τηλεόραση πληρώνω στην τιμή του προϊόντος και κοπανιστό αέρα εις υγεία εμού του κορόιδου).

2. Δεν αγοράζω ποτέ ελαιόλαδο συσκευασμένο στον παραδοσιακό 16λιτρο (περίπου) τενεκέ, γιατί απλώς πετάω τα λεφτά μου, αγοράζοντας ένα προϊόν που, ακόμα και άριστο να είναι (που δεν είναι), σε λίγο καιρό θα έχει γίνει σκάρτο. Το ότι ξέρω τον παραγωγό δεν προσφέρει τίποτα θετικό σε μια τέτοια αγορά.

3. Αγοράζω μόνο τυποποιημένο ελαιόλαδο, εφόσον είναι συσκευασμένο σε μπουκάλι γυάλινο ή PET (πλαστικό τροφίμων) ή σε λευκοσιδηρά δοχεία ή σε ειδικούς ασκούς, και πάντοτε σε χωρητικότητες το πολύ πέντε λίτρων.

4. Προτιμώ να κάνω τις αγορές μου από ελαιοπαραγωγούς (δηλαδή αγρότες μεμονωμένους ή συνεταιρισμένους και ελαιοτριβείς), γιατί οι ελαιοπαραγωγοί, επειδή σέβονται το προϊόν του ιδρώτα τους, βάζουν με καμάρι τα στοιχεία τους πάνω στις συσκευασίες, ώστε να μπορώ να επικοινωνήσω απευθείας μαζί τους, αν κάτι δεν μου άρεσε, αν θέλω κάποια παραπάνω πληροφορία κτλ.



-->


5. Πέραν της ένδειξης οξύτητας, της ένδειξης «εξαιρετικό παρθένο» και κάποιων άλλων σημάνσεων, η αναγραφή ποιοτικών δεικτών, κατά τρόπο που να συνάγεται ότι το προϊόν έχει υποστεί ποιοτικό έλεγχο, είναι σημάδι θετικό (συνήθως, υπεροξείδια, Κ, και κηροί).

6. Εφόσον έκανα την αγορά, αν κατά τη δοκιμή διαπιστώσω ότι το προϊόν είναι διαυγές και ότι μου δίνει μια γεύση που θα μπορούσα να την περιγράψω σαν φρουτώδη, πικρή ή πικάντικη κι ένα άρωμα που μου θυμίζει τη μυρωδιά των φύλλων της ελιάς, όταν τα τρίβω στην παλάμη μου, τότε έχω κάνει μια κατ΄αρχάς άριστη αγορά.

7. Η αγορά μου, ωστόσο, θα μείνει μόνο κατ΄αρχάς άριστη (και όχι συνολικά), εάν πληρώσω για κάθε λίτρο λάδι πάνω από 5,5 € για συσκευασίες ενός λίτρου και πάνω από 5,0 ευρώ (ανά λίτρο) για συσκευασίες μέχρι πέντε λίτρα.
Δεν υπάρχουν εξωτικά και ειδικά ελαιόλαδα που δικαιολογούν τιμές μεγαλύτερες. Μεγαλύτερες τιμές δικαιολογούνται μόνο στην περίπτωση αγοράς κάποιας κατηγορίας (συνήθως μικρές παραγωγές) με ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν, για παράδειγμα, το πραγματικό αγουρέλαιο και το (δυσεύρετο) λάδι αγριελιάς.

8. Για να διατηρήσω σε άριστη κατάσταση το άριστο ελαιόλαδο που αγόρασα, πρέπει να το κρατήσω σε θερμοκρασία κάτω από 20 βαθμούς και να μη το δει ποτέ φως. Καλό είναι να θυμάμαι ότι ελαιόλαδο είναι «ζωντανό» προϊόν, οπότε το χρώμα και η γεύση του με τον καιρό αλλοιώνονται. Προτιμώ λοιπόν τις μικρότερες συσκευασίες, ώστε να καταναλώνεται γρήγορα το περιεχόμενό τους, και προσέχω κάθε φορά που ανοίγω μια συσκευασία να την ξανακλείνω καλά, μέχρις ότου τελειώσει το περιεχόμενό της, οπότε επιβάλλεται να την πετάξω…

Κειμενάκι από το διαχειριστή του ebloko.gr

vendredi 10 février 2012

Η καλλιέργεια θυμαριού




Το θυμάρι είναι ένα φυτό που καλλιεργείται πολύ εύκολα, και που ευδοκιμεί πολύ καλά στο κλίμα της χώρας μας, όπως φαίνεται στις παρακάτω απαιτήσεις του.
Το θυμάρι(το καλλιεργήσιμο) είναι ένα πολυετές(μέχρι 6 – 7 έτη) θάμνο, με ύψος περίπου 20 – 50 cm, και με μικρά(12 cm), στενά φύλλα.
Αναπτύσσεται καλά σε θερμές και σε ψυχρές περιοχές, σε παραθαλάσσιες μέχρι και στα βουνά(υψόμετρο: 2500 μέτρα). Δεν έχει ιδιαίτερες εδαφικές απαιτήσεις , αλλά σε ασβεστούχα εδάφη δίνει καλή απόδοση. Δίνει ικανοποιητική απόδοση ως ξερική καλλιέργεια, σε συνθήκη παρατεταμένη ξηρασία ποτίζεται(το πότισμα αυξάνει την παραγωγή).
Ο πολλαπλασιασμός του γίνεται με σπόρο, με παραφυάδες ή και με μοσχεύματα βλαστών. Η σπορά γίνεται σε σπορείο τον Αύγουστο και μεταφύτευση τον Οκτώβριο – Νοέμβριο(όταν τα φυτά έχουν ύψος 10 – 20 cm) ή στην ύπαιθρο την άνοιξη. Οι παραφυάδες παίρνονται την άνοιξη από τα παλιά, καλά επιλεγμένα φυτά, και μεταφυτεύονται σε αποστάσεις ανάλογες με τον εξοπλισμό σας(ενδεικτικά: 40 – 45 cm πάνω στην γραμμή και μεταξύ των γραμμών).
-->

Η καλλιέργεια θυμαριού δεν έχει πολλές καλλιεργητικές φροντίδες, γενικά αυτές οι φροντίδες μπορεί να είναι: η καταπολέμηση ζιζανίων, μια μόνο λίπανση την άνοιξη με σύνθετο λίπασμα εμπλουτισμένο με μαγνήσιο, και ψεκασμοί, βέβαια εάν μόνο αντιμετωπίζετε προσβολές της εκμετάλλευσής σας από έντομα και ασθένειες.
Η συγκομιδή γίνεται τον δεύτερο χρόνο, με αποδόσεις που κυμαίνονται από 400 – 800 kg το στρέμμα χλωρού θυμαριού ή 100 – 200 kg ξηρού θυμαριού. Το θυμάρι στην αγορά πωλείται ως βότανα, επίσης παρασκευάσετε ένα ομώνυμο αιθέριο έλαιο(η περιεκτικότητα του ελαίου στο φυτό θυμαριού είναι περίπου 3%). Γενικά το θυμάρι, όπως και τα μυρωδικά βότανα, έχουν μεγάλη ζήτηση, και νομίζω μπορούν να παρέχουν ένα καλό εισόδημα.
Η καλλιέργεια των μυρωδικών(όπως και το θυμάρι) χρηματοδοτείται μέσο ΕΣΠΑ σε ποσοστό που μπορεί να φτάσει και το 70% (για εγκατάσταση των φυτειών, για μηχανολογικό εξοπλισμό και κτιριακές εγκαταστάσεις).

vendredi 20 janvier 2012

ανάγκες(έδαφος - πότισμα - λίπανση)των φυτών(ΦΙΣΤΙΚΙΑ - ΚΑΡΥΔΙΑ - ΚΑΣΤΑΝΙΑ - ΜΗΛΙΑ - ΑΧΛΑΔΙΑ - ΕΛΙΑ - ΡΟΔΑΚΙΝΙΑ - ΚΕΡΑΣΙΑ - ΒΕΡΙΚΟΚΚΙΑ) για την καλή ανάπτυξη τους

ΦΙΣΤΙΚΙΑ

Έδαφος

Προσαρμογή σε ποικιλία εδαφών. Συνήθως όμως προτιμά βαθιά, ελαφρά ή ξηρά και αμμοπηλώδη εδάφη με υψηλή περιεκτικότητα σε CaCO3. Δεν ανέχεται τα υγρά βαριά εδάφη και γενικά εκείνα που δεν αποστραγγίζονται καλά. Ανέχεται τα ελαφρώς όξινα, αλκαλικά ή αλατούχα εδάφη. Νόστιμα φιστίκια παράγονται σε εδάφη στραγγερά, ασβεστώδη και με μέση σύσταση.
Πότισμα
Παροχή νερού κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες αυξάνει την παραγωγή.
Έλλειψη υγρασίας προκαλεί μια εντονότερη εκδήλωση παρενιαυτοφορίας.

Μεγαλύτερες ανάγκες νερού παρατηρείται κατά το γέμισμα των καρπών (Ιούνιο-Αύγουστο).
Περίσσεια νερού προκαλεί μια υπερβολική αύξηση δένδρου και μια αρνητική επίδραση στο άνοιγμα καρπών.
Αποφυγή χρήσης κακής ποιότητας νερού γιατί μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα.
Σύστημα ποτίσματος: στάγδην. Δεν θα πρέπει να διαβρέχεται ο κορμός (κίνδυνος από φυτόφθορες)
Λίπανση
Ν=2.5 - 2.9, Ρ= 0.14 - 0.17, Κ=1 - 2, Ca=1.3 - 4, Mg=0.6 - 1.2, Na= 0.002 - 0.007, Cl=0.1 - 0.3, Mn=30 - 80ppm, B=55 - 230, Zn=7 - 14ppm
Tροφοπενία Ρ και Κ: μείωση της παραγωγής, προσβολή από το βερτισίλλιο
Οργανική λίπανση: η κοπριά (1 - 2 t/στρμ. Κάθε 1 - 2 χρόνια). Όταν υπάρχει έλλειψη κοπριάς: εφαρμόζεται μια χλωρή λίπανση (κουκιά, βίκος κ.α.)



-->

ΚΑΡΥΔΙΑ

Έδαφος
Βαθύ με αμμοπηλώδη σύσταση, καλά αποστραγγιζόμενο, αρδευόμενο και πλούσιο σε οργανική ουσία. Ανέχεται ευρέα pH (5-8) και είναι ευαίσθητη σε αυξημένες συγκεντρώσεις Na, Cl, B.
Δροσερές παραποτάμιες, πρόποδες λόφων και παραθαλάσσιες περιοχές είναι οι πιο κατάλληλες.
Πότισμα
Ανάγκες ποτίσματος: Ιούνιο- Οκτώβριο

Έλλειψη χειμερινών βροχοπτώσεων: πότισμα κατά τα τέλη χειμώνα για ανοιξιάτική βλάστηση.
Έλλειψη νερού: μεγάλο ποσοστό μικρών καρυδιών.
Παρατεταμένη έλλειψη: συρρίκνωση και μαύρισμα ψίχας.
Λίπανση

Πολύ απαιτητική σε Ν.

Κοπριά: εφαρμόζεται νωρίς την άνοιξη μόνο.
Παροχή Ν: τέλη Φεβρ.(2/3) και αμέσως μετά την καρπόδεση (1/3). Κ, Ρ: τέλη φθινοπώρου-αρχές Χειμώνα.

-->

ΚΑΣΤΑΝΙΑ

Έδαφος
Αμμώδες ή αμμοπηλώδες, ηφαιστειογενές και καλής αποστράγγισης, pH=4.5 - 6.5. Απαλλαγμένο από Ca.
Πότισμα
Ανάγκη σε νερό ιδιαίτερα κατά την νεαρά τους ηλικία και σε εποχή παρατεταμένης ξηρασίας.
Λίπανση
Απαιτητική σε Ν. Χορήγηση ανάλογα με την ηλικία: αρχή -1η δόση 50 gr/δένδρο κάθε χρόνο από 15 Μάρτη έως 15 Απρίλη.
Από τον 6ο χρόνο -λίπανση με Ν, Ρ, Κ.
Ν: 27-36 kg NaNO3/στρεμ. (9-12 μονάδες/στρεμ)
Ρ: 30-45 kg υπερ-φωσφορικού (super 25)/στρεμ(6-9)
K:18-24 kg KCl ή KS /στρεμ.(9-12)


-->

ΜΗΛΙΑ

Έδαφος
Ανάγλυφο εδάφους: Αποφεύγονται επίπεδες τοποθεσίες που περιβάλλονται από λόφους ( έκθεση σε παγετούς).
Συνιστάται: επιλογή κατηφορικών τοποθεσίας που καταλήγει σε επίπεδη επιφάνεια. Αποφυγή έτσι κινδύνων όπως άνεμοι, παγετώνες κτλ.
Υπέδαφος: μεγαλύτερη σημασία από το επιφανειακό έδαφος. Πρέπει: καλή αποστράγγιση, σύσταση αμμοπηλώδη, pH εδάφους = 6,5 - 6,8.
Αποστράγγιση: καλή, κυρίως κατά τα τέλη του χειμώνα - αρχές άνοιξης γιατί τότε η αποστράγγιση είναι δυσκολότερη.

Ανεμοπροστασία: Εγκατάσταση ανεμοφρακτών, στις ανεμόπληκτες περιοχές, για προστασία και μείωση ταχύτητας ανέμου και για μείωση απώλειας υγρασίας από εξάτμιση, ζημιές.
Πότισμα
Γενικά για να θεωρηθεί ένα πότισμα ικανοποιητικό χρειάζεται να γνωρίζουμε:
-την ποσότητα νερού που απορροφούν τα δένδρα από το έδαφος
-ότι η ποσότητα του νερού και η ποσότητα ποτισμάτων επηρεάζεται από τον τύπο του εδάφους και τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής
-ότι η μισή ποσότητα, που καταναλίσκεται κάθε χρόνο, πρέπει να διαθέτεται κατά Ιούλιο και Αύγουστο
-ότι οι παράγοντες, που τείνουν να περιορίσουν τη δια σπορά των ριζών σε βάθος, επηρεάζουν αποφασιστικά και την ανάγκη για πιο συχνά ποτίσματα
-ότι τα αμμώδη εδάφη, που έχουν μικρότερη ικανότητα συγκρατήσεως, χρειάζονται αραιότερα ποτίσματα
-ότι τα συνεκτικά επιφανειακά εδάφη και υπεδάφη και τα αδιαπέραστα στρώματα βράχων περιορίζουν τη δραστηριότητα των ριζών και αναστέλλουν την ανάπτυξη των δένδρων.
Επίδραση νερού στη βλάστηση: Η μηλιά επωφελείται κατά την ταχεία αύξηση της βλάστησης και έμμεσα για την επόμενη βλαστική περίοδο.
Επίδραση νερού στην αύξηση των ριζών: αναστολή της αύξησης ριζών όταν η εδαφική υγρασία είναι ανεπαρκής.
Επίδραση νερού στο σχηματισμό και ανάπτυξη των καρποφόρων οφθαλμών: Η μεγάλη ξηρασία και οι πολλές καλοκαιρινές βροχές παρέτειναν τον σχηματισμό. Όχι μεγάλη επίδραση.
Επίδραση νερού στην καρπόδεση και ανάπτυξη καρπών: Καρπόδεση: παροχή νερού ευνοεί την απορρόφηση Ν.
Ανάπτυξη: αύξηση μεγέθους από παροχή νερού(Μάιο και Αύγουστο)

Επίδραση νερού στην παραγωγή: ευνοϊκή

Επίδραση νερού στην ποιότητα των καρπών : παροχή νερού τον Ιούλιο – Αύγουστο προκαλεί μια αύξηση της περιεκτικότητας των καρπών σε σάκχαρα και μια βελτίωση χρωματισμού και ποιότητας κατά την συντήρηση.
Συστήματα ποτίσματος
Πότισμα με κατάκλιση: Ακατάλληλο σε μηλεώνες ευαίσθητους στη Phytophora cactorum (μύκητας)

Πότισμα με διπλές λεκάνες: Αναχώματα γύρω από το λαιμό του δέντρου σε απόσταση 50 cm για την Αποφυγή ανάπτυξης μύκητα
Πότισμα με αυλάκια: 2 - 4 παράλληλα αυλάκια σε κάθε σειρά δέντρων.
Πότισμα με τεχνητή βροχή: Ομοιόμορφη κατανομή νερού στο έδαφος, αποφυγή σπατάλης νερού, ελάχιστα εργατικά
Πότισμα στάγδην: μικρό κόστος λειτουργίας, οικονομία νερού, δεν διαβρέχονται τα κενά μεταξύ των δέντρων, η συνεχής παροχή διατηρεί τα άλατα στο έδαφος διαλυτά, αποτελεσματικότητα λίπανσης. Μειονεκτήματα: εμφράξεις σταλακτήρων, δημιουργία συνθηκών λιμνάσεως του νερού, συγκεντρώσεις αλάτων
Λίπανση

Η λίπανση οργανώνεται μετά από μια ανάλυση φύλλων (φυλλοδιαγνωστική) (40-100 φύλλα) τα φύλλα λογχοειδών που καρποφόρησαν συλλέγονται ευκολότερα δίνουν σταθερότερα αποτελέσματα. Πλύσιμο φύλλων: Απαραίτητο για προσδιορισμό μικροστοιχείων και για απομάκρυνση υπολειμματικών φυτοφαρμάκων.
Μακροστοιχεία
Άζωτο (βασικό): Tροφοπενία Ν κάτω από 1,9% , επάρκεια μεταξύ 2 - 2,4%.
Tροφοπενία Ν: συμπτώματα: Καχεκτική βλάστηση, αποχρωματισμός φύλλων, χλωρωτικά νεύρα, μικροί καρποί που καθυστερούν να ωριμάσουν.
Κάλιο: Τροφοπενία Κ κάτω από 1%, επάρκεια πάνω από 1,2%
Προτιμάμε το θειικό και όχι το χλωριούχο διότι μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα. 250 kg/ στρέμμα. Σε βαριά αργιλώδη εδάφη 500 kg/ στρέμμα. Σε όξινα εδάφη 60-120 kg/ στρέμμα.
Φώσφορος: Επάρκεια μεταξύ 0,1-0,3%. 125 kg Ρ2Ο3 (υπερφωσφορικού)
Μαγνήσιο: Επάρκεια >0,25%, με διαφυλλικούς ψεκασμούς με διάλυμα νιτρικού Mg
Μικροστοιχεία
Ψευδάργυρος: Επάρκεια >18 ppm, με διαφυλλικούς ψεκασμούς.
Μαγγάνιο: Επάρκεια > 20ppm, με διαφυλλικούς ψεκασμούς με διάλυμα Mn (Απρίλιος)
Χαλκός: Επάρκεια Cu > 4 ppm, με διαφυλλικούς ψεκασμούς με διάλυμα Cu EDTA.
Βόριο: Επάρκεια Β 25-70 ppm, περίσσεια Β > 100 ppm, τροφοπενία Β < 20 ppm. Η τροφοπενία θεραπεύεται με διαφυλλικούς ψεκασμούς με “Solubor” και με την προσθήκη 6 kg/ στρέμμα βόρακα
Ασβέστιο: Επάρκεια Ca > 1%
Τροφοπενία: Bitter: Μαύρες κηλίδες πάνω στο μήλο. Ενσωμάτωση Ca πριν εγκατασταθεί η καλλιέργεια.
Χλώριο: Περίσσεια Cl > 0,3%
Τροφοπενία Cl: Ξήρανση περιφέρειας ή ολόκληρου φύλλου.




-->

ΑΧΛΑΔΙΑ

Έδαφος
Απαιτεί εδάφη με καλή αποστράγγιση. Αμμοπηλώδη μέχρι αργιλλοαμμώδη εδάφη.
Αποφεύγονται ασβεστούχα εδάφη όταν χρησιμοποιούμε υποκείμενα κυδωνιάς, διότι έτσι έχουμε χλωρώσεις, ξηράνσεις και μείωση της παραγωγής.
ΡΗ= 6,57 και CaCO3 <3 - 4%.
Ικανοποιητική βλάστηση: ελεύθερη ανάπτυξη ριζικού συστήματος, επαρκείς αερισμός εδάφους, υγρασία, οργανική ουσία και θρεπτικά στοιχεία.
Πότισμα

Η αχλαδιά έχει ανάγκη ποτίσματος. Μεγαλύτερες απαιτήσεις: Μάιος- Οκτώβριος (αρχές βροχοπτώσεων).
Πρέπει το νερό να είναι καλής ποιότητας .
Πρέπει η υγρασία του εδάφους να είναι 50% .
Το νερό επηρεάζει: την βλάστηση, το ριζικό σύστημα, τον σχηματισμό καρποφόρων οφθαλμών ( θετικά από πότισμα, αρνητικά από βροχοπτώσεις λόγω συννεφιάς- κακοκαιρίας).

Με έλλειψη νερού: δεν έχουμε καλή διαφοροποίηση οφθαλμών με συνέπεια τον σχηματισμό ατελών ανθέων και στην συνέχεια την μείωση της παραγωγής.
Το νερό επηρεάζει την καρπόδεση: άρα την παραγωγή και την ποιότητα (χρωματισμός, ποσότητα σακχάρων). Καρποί που ποτίζονται τακτικά, έχουν περισσότερα σάκχαρα και καλύτερο χρώμα.
Λίπανση
Όπως και στην μηλιά, πρέπει να έχει προηγηθεί ανάλυση εδάφους.
Φυλλοδιαγνωστική: παίρνω φύλλα πλήρως αναπτυγμένα κατά την χειμερινή περίοδο από λογχοειδή που δεν φέρουν καρπούς.
Περίσσεια Ν: αναστέλλουμε την λίπανση με Ν για 1 χρόνο (2,3 - 2,7 επιθυμητό επίπεδο).
Έλλειψη Ρ: (σπάνια στην Ελλάδα) Μικροί καρποί, επηρεάζεται η ποιότητα (0,14 - 0,2% επιθυμητό επίπεδο).
Έλλειψη Κ: ξηράνσεις άκρων φύλλων (1,2 - 2% επιθυμητό επίπεδο).
Έλλειψη Ca: ξηράνσεις της κορυφής βλάστησης (1,4-2,1% επιθυμητό επίπεδο)
Έλλειψη Mg: χλωρωτική επιφάνεια με μορφή ανάποδου V. Η προσθήκη Ca βελτιώνει τη δέσμευση Mg (0,3-0,5% επιθυμητό επίπεδο)
ιχνοστοιχεία
Τροφοπενία Fe: έλασμα κιτρινωπό. Σε εδάφη με πολύ Ca και πολύ υγρασία. Λύση : προσθήκη οργανικού Fe. (60-200 ppm επιθυμητό επίπεδο)
Τροφοπενία Mn :χλωρωτικές κηλίδες μεταξύ των νευρώσεων φύλλου. Ο φλοιός εσωτερικά του ξύλου αρχίζει να ξεραίνεται , και σχηματίζονται μικροί καρποί που ο φλοιός τους σχίζεται.
Τροφοπενία Zn: μικρά μεσογονάτια διαστήματα, χλωρωτικές κηλίδες μεταξύ νεύρων. Λόγω υπερβολικής λιπάνσεως Ρ, Κ. Θεραπεία: εφαρμογή του ZnSO4 (στο έδαφος) ή από την κόμη του δέντρου όταν το φύλλωμα είναι ενεργό.
Τροφοπενία Cu : μαραίνεται και κάμπτεται το επάκτιο τμήμα της βλάστησης..
Β (βόριο): Επηρεάζει την καρπόδεση, μεγάλοι μίσχοι και ατελή άνθη. Αν έχουμε μια καλή ανθοφορία και στην συνέχεια μια κακή καρπόδεση τότε υποψιάζομαι έλλειψη Β.
Θεραπεία : προσθέτω βόρακα ή άλλο διαφυλλικό λίπασμα,
Περίσσεια Β: κάνω σύστημα κατάκλισης (αν φτάνει το έδαφος) ή βελτιώνω ποιότητα νερού με πρόσθεση καλύτερης ποιότητας νερού (αν φτάνει το νερό).
ΕΛΙΑ

ανάγλυφο εδάφους
Επιλογή μιας κατηφορικής τοποθεσίας που καταλήγει σε επίπεδη επιφάνεια για εγκατάσταση ελαιώνα για αποφυγή επιδράσεων παγετού.
Επίπεδες τοποθεσίες κατάλληλες όταν δεν σημειώνονται παγετοί.
Ανάγκη από άφθονο ηλιακό φως. Κατάλληλες τοποθεσίες αυτές που έχουν νότια έκθεση στις πιο ψυχρές περιοχές της Μεσογείου, αυτές που έχουν ανατολική ή δυτική στις πιο ζεστές.
έδαφος
Η ελιά αναπτύσσεται ικανοποιητικά σε πολλά είδη εδαφών.
- Αδύνατη βλάστηση παρουσιάζουν τα διαρκώς υγρά εδάφη ή τα εδάφη με pH ≥8.5, αποφεύγονται τα κακώς αποστραγγιζόμενο ή πολύ αλκαλικά εδάφη.
- Αναπτύσσεται πολύ καλά σε εδάφη πλούσια σε ασβέστιο και βόριο. Σε εδάφη που δεν περιέχουν πάνω από 10% θειικό ασβέστιο και 1 gr NaCl/Kg εδάφους.

Χαρακτηριστικά εδάφους για ξερική ελαιοκαλλιέργεια σε ξερικές περιοχές:

  1. Απαιτείται νερό από το έδαφος. Το διαθέσιμο εδαφικό νερό θα πρέπει να βρίσκεται τόσο βαθιά ώστε να αποφευχθεί η εξάτμιση του από τον ήλιο. Το έδαφος πρέπει να είναι διαπερατό σε αρκετό βάθος για να απορροφά το νερό πιο γρήγορα και με μικρή εδαφική ικανότητα συγκράτησης νερού, τέτοια εδάφη είναι τα ελαφρά και αμμώδη.
  2. Ακόμη πιο κατάλληλα θεωρούνται τα εδάφη που αποτελούνται και από άλλου είδους λεπτά και λιγότερο διαπερατά στρώματα. Τα εδάφη αυτά συγκρατούν καλύτερα το νερό και τα θρεπτικά στοιχεία από τα καθαρώς αμμώδη εδάφη.
  3. Ως πιο κατάλληλο έδαφος θεωρείται εκείνο που περιέχει άργιλο σε ποσοστό 10 - 30%.
Χαρακτηριστικά εδάφους για ποτιστικούς ελαιώνες:
Επιλέγονται τα πηλώδη εδάφη με ελαφρώς αμμώδη επιφάνεια : διευκολύνεται η ανάπτυξη των ριζών, καλλιέργεια εδάφους, συγκομιδή καρπών με βροχερό καιρό.
γενικές παρατηρήσεις
Μεταξύ των ξερικών και ποτιστικών εδαφών ο παράγοντας που καθορίζει την διείσδυση και τη συγκράτηση του νερού της βροχής στο έδαφος είναι το ποσοστό της αργίλου του εδάφους. Εδάφη με αδιαπέραστα σκληρά στρώματα λίγο πιο κάτω από την επιφάνεια τους πρέπει να αποφεύγονται γιατί δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες στο ριζικό σύστημα των δένδρων.
νερό
Η ελιά αν και θεωρείται ανθεκτική στην ξηρασία δίνει μεγαλύτερες σοδειές όταν ποτίζεται. Είναι πιο ανθεκτική σε αλατούχα νερά από άλλες δενδρώδεις καλλιέργειες. Ακατάλληλο νερό για πότισμα θεωρείται εκείνο που περιέχει πάνω από 2 gr NaCl/Kg νερού.
λίπανση της ελιάς
Πριν από την εφαρμογή, αναγκαίο να γνωρίζουμε: φυσικές ιδιότητες εδάφους (σύσταση, διαπερατότητα, βάθος, κτλ)
Η περιεκτικότητα σε αφομοιώσιμα θρεπτικά στοιχεία επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες και είναι χρήσιμη μόνο για επισήμανση έλλειψης ή περίσσειας κάποιου θρεπτικού στοιχείου.
pH και περιεκτικότητα σε Ca : επηρεάζουν την απορρόφηση κάποιων θρεπτικών στοιχείων παρεχόμενων υπό μορφή λιπάσματος.
Θρεπτικές ανάγκες της ελιάς:
N: 1,5 - 2,0%(<1,4% τροφοπενία), Κ >0,8% (<0,4% τοφοπενία), P: 0,1 - 0,3%, Ca >1,0%, Mg >0.1%, Na >0.2% περίσσεια, Cl> 0.5% περίσσεια, Β <1,4 ppm τροφοπενία, Cu >4ppm, Mn >20ppm

ΡΟΔΑΚΙΝΙΑ

Έδαφος
Ευδοκιμεί καλύτερα σε βαθιά και αμμοπηλώδη εδάφη, καλής αποστράγγισης και πτωχά σε CaCO3.
Πότισμα
Απαίτηση σε νερό καθ’ όλη τη βλαστική περίοδο κυρίως κατά τη περίοδο σκλήρυνσης του πυρήνα μέχρι της ωρίμανσης του καρπού.
Διαφορετικά: οι καρποί έχουν μικρό μέγεθος και με μειωμένει ποιότητα στη τρέχουσα και την επόμενη περίοδο.
Περίσσεια νερού: προκαλεί ζημιά στο ριζικό σύστημα, κυρίως σε εδάφη κακής αποστράγγισης.
Λίπανση
Ροδακινιά: απαιτητική σε ανόργανα θρεπτικά στοιχεία, κυρίως σε Ν και Κ.
Συμπτώματα:
Τροφοπενία Ν:φύλλα μικρά, χλωρωτικά. Βλάστηση: κοντή και λεπτή, καρποί: μικροί, έντονα χρωματισμένοι και προ ωρίμανση. Διόρθωση με παροχή Ν στο έδαφος νωρίς την άνοιξη.
Τροφοπενία Κ: αδύνατη βλάστηση και συστροφή φύλλων (ζάρωση και περιφερειακό κάψιμο). Ελαφρά τροφοπενία: μείωση μεγέθους καρπών και παραγωγής. Διόρθωση με παροχή καλιούχων λιπασμάτων κατά τον χειμώνα.
Τροφοπενία Mg: ελαφρύ κιτρίνισμα ελασμάτων φύλλων μεταξύ νευρώσεων. Έντονη τροφοπενία: Περιφερειακό κάψιμο φύλλων. Διόρθωση με ασβεστόλιθο.
Τροφοπενία Β: ξήρανση βλαστών, πτωχή έκπτυξη οφθαλμών, καφέ κηλίδες στους καρπούς. Διόρθωση:διαφυλλικοί ψεκασμοί με βορικό οξύ ή προσθήκη βόρακα στο έδαφος.
Τροφοπενία Zn: φύλλα: ελαφρά κίτρινα, κυματώδης, συστραμμένα και σχηματίζουν ροσέττα στην κορυφή των βλαστών. Έντονη τροφοπενία: πολύ μικρά φύλλα. Διόρθωση: 1- 2 διαφυλλικούς ψεκασμούς με χηλικό Zn.
Τροφοπενία Fe: χλωρωτικά συμπτώματα μεταξύ των νευρώσεων των επάρκιων φύλλων, κιτρίνισμα φύλλων και λευκή απόχρωση. Έντονη τροφοπενία: ανώμαλη περιφερειακή νέκρωση φύλλων και πρόωρη φυλλόπτωση. Αδύνατη βλάστηση και ξήρανση βλαστών. Διόρθωση: προσθήκη χηλικού Fe στο έδαφος.
Τροφοπενία Mn: χλωρωτικές κηλίδες μεταξύ των νευρώσεων νεαρών επάρκιων φύλλων. Διόρθωση: διαφυλλικοί ψεκασμοί δ/τος θειικού Mn.


-->

ΚΕΡΑΣΙΑ

Έδαφος
Η κερασιά είναι ευαίσθητη στο Verticillium. Θέλει αμμοπηλώδη εδάφη καλής αποστράγγισης και όχι υψηλή συγκέντρωση σε CaCO3.
Απολύμανση εδάφους με το πιο κατάλληλο απολυμαντικό για φύτευση κερασιάς.
Πότισμα
Μεγαλύτερες ανάγκες: άνοιξη και αρχές καλοκαιριού. Σε περίοδο ξηρασίας τα φύλλα απορροφούν νερό από τους καρπούς με συνέπεια την μείωση παραγωγής.
Πότισμα προ συγκομιδής: απαιτείται!
Λίπανση
Για καθορισμό λιπαντικών αναγκών: μήκος βλάστησης, χρώμα φύλλων, παραγωγή και ανάλυση εδάφους και φύλλων.
Ν: αυξάνει την βλάστηση και την παραγωγή
Τροφοπενία: κοντές και λεπτές επάρκιες βλαστήσεις, μικρά χλωρωτικά φύλλα, μικροί και πρόωρης ωρίμανσης καρπών
Περίσσεια: καθυστέρηση ωρίμανσης και χρωματισμού
Κ: Τροφοπενία: συστροφή φύλλων προς την πάνω επιφάνεια και περιφερειακό κάψιμο
Περίσσεια: μαλάκωμα στη σάρκα των καρπών
Ρ: Η παροχή αυξάνει περιεκτικότητα θρεπτικών στους καρπούς. Δεν επηρεάζει την ωρίμανση και την ποιότητα.
Mg: Τροφοπενία: περιφερειακό κοκκίνισμα φύλλων και νέκρωση τους. Διόρθωση με προσθήκη θειϊκού Mg.
ιχνοστοιχεία
Zn: Τροφοπενία: χλώρωση φύλλων συν μικρά μεσογονάτια διαστήματα στα πρώτα στάδια ανάπτυξης.
Ισχυρή τροφοπενία: οι οφθαλμοί δεν εκπτύσσονται σε πολλούς κόμβους και οι βλαστοί έχουν μικρά φύλλα και σχηματίζουν ροσέττα.
Διόρθωση: ψεκασμοί με θειικό Zn ή οξείδιο Zn αντίστοιχα.
B: Τροφοπενία: χλώρωση φύλλων και περιφερειακή νέκρωση αυτών.
Διόρθωση: παροχή βόρακα στο έδαφος
Mn: Τροφοπενία:χλώρωση φύλλων
Διόρθωση: διαφυλλι8κό ψεκασμό διαλύματος θειικού Mn.
Fe: Τροφοπενία: χλώρωση φύλλων
Διόρθωση: προσθήκη χηλικού Fe στο έδαφος.
=> Η υπερβολική παροχή ενός στοιχείου μπορεί να προκαλέσει τροφοπενιακά συμπτώματα ενός άλλου στοιχείου (Πχ: υψηλή Κ προκαλεί τη μείωση Mg)

ΒΕΡΙΚΟΚΚΙΑ

Έδαφος
Ευδοκιμεί σε πηλώδη εδάφη καλής αποστράγγισης. pH όχι πολύ αλκαλικό. Δεν πρέπει να καλλιεργείται σε εδάφη που προϋπήρχαν φυτά οικογένειας Solanaceae (κίνδυνος από βερτισίλιο). Απολύμανση με χλωροπικρίνη ή βρωμιούχο μεθύλιο.
Πότισμα
Αυξημένες ανάγκες σε νερό. Έλλειψη νερού μετά τη συγκομιδή, επηρεάζει διαφοροποίηση οφθαλμών.
Λίπανση
Β: Βασικό. Επηρεάζει τον σχηματισμό ανθέων. Άνθη με πολύ μεγάλο μισχό: ένδειξη έλλειψης Β.

Σημειώσεις δενδροκομείας